ECE VAHAPOĞLU

Spor

Sağlıklı Bir Yaşam İçin Spor

Sağlıklı yaşamın olmazsa olmazları arasında yer alan spor, sadece fit bir vücut sağlamanızda değil, tümüyle yeni ve kaliteli bir yaşam sürmenizde büyük rol oynar. Düzenli spor yapma alışkanlığı kazandıkça hayatınızdaki iyi yöndeki değişikliklere de tanık olursunuz. Çok daha zinde ve dinç olabilmenizde sporun büyük etkisi vardır.

Dikkat edin, spor yapan insanlarda yaptıkları spora karşı güzel bir bağımlılık duygusu gelişir. İhmal ederlerse hafif bir suçluluk duygusu uyar ve telafi etmek için gayret gösterirler. Aslında bu spor sonrasında yaşanılan o muazzam hissiyattan kaynaklıdır. Spor sonrasında kendinizi o kadar hafiflemiş ve kendiniz için o kadar güzel bir iyiliği yerine getirmiş olursunuz ki, bir süre sonra hayatınızın vazgeçilmez bir parçasına dönüşür. Yaşam tarzınızı oluşturur ve hatta günlük programınızı planlarken mutlaka ayırmanız gereken bir zaman dilimini oluşturur. Yaşam tarzı olarak sporu benimsediğinizde zaten hep hareket etmeyi istersiniz. Beden ve ruh sağlığınızın giderek iyileştiğini gördükçe de hem fiziksel hem de ruhsal faydalarına inanırsınız. Vücudunuzun görünüşü iyileşir, kendinize güveniniz artar. Zihin, beden ve ruh dengesini sağlamış olursunuz.

Spor Çeşitleri

Bedeni formda tutmak için kasları kuvvet ve dayanıklılık için çalıştırmak, şekillendirmek, vücudu sıkılaştırmak ve yağ yakmak gerekiyor. Sporun grup ve çeşitleri vardır. Kas gücünü ve dayanıklılığı artırmak, kasları esnetmek, yağ yakmak gibi çeşitli amaçlar için farklı sporlar tercih edilmelidir. Bu grupların içerisinde de herkesin kendi özel zevkine göre seçip yapabileceği spor dalları vardır. Spor yaparken hem fayda sağlamalı hem de keyif almalısınız. Biliyorsunuz ki, bir külfet gibi yaptığınız hiçbir işten verim alamazsınız.

Zevk aldığınız spor çeşidi zaman içinde değişebilir, yeni trendler ilginizi çekebilir, eskisinden sıkılabilir ya da çevrenizin etkisi ile yeni bir spor dalına ilgi duyabilirsiniz. Spor faaliyetiniz ne olursa olsun, önemli olan, sporu hayat boyu istikrarlı bir şekilde devam ettirmenizdir. Mevsimsel yoğunlaşmalar, yaz sezonu geliyor diye bahar ayında spora saldırmalar, düğünümüz var diye şok diyete girmeler sağlıklı değildir. Tabii ki belirli dönemlerde görüntümüze daha dikkat etmemizi gerektiren özel durumlar vardır. Kim istemez yazın sahilde incecik vücut ile salınmayı, gelinliğin içinde kuğu zarafeti ile süzülmeyi, katılacağı bir yarışta güçlü bir bedene sahip olmayı… O dönemlerde daha sıkı bir antrenman programına, sportif diyete ve ödem atmaya yönelik dikkatli beslenmeye girebilirsiniz. Ama genel olarak spor, yaşamınızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmeli.

ECE VAHAPOĞLU

Aerobik ile Anaerobik

Fiziksel egzersizler, bedenin korunması, iyileştirilmesi ve sağlık için yapılan aktivitelerin tamamıdır. Bu fiziksel aktiviteler 3 bölümü ayrılır:

Vücudu germek için yapılan germe egzersizleri
Kardiyovasküler dayanıklılığı artırmak için yapılan aerobik
Kas gücünü artırmaya yönelik anaerobik

Esnetme, germe dediğimiz stretching hareketlerini her spor aktivitesinden önce ve sonra yapmamız, kas sağlığımız açısından ve olası sakatlıklardan korunmak için gereklidir. Mesela kaslara şekil verirken kasları uzatan yoga, pilates gibi dallarında esnetmeye dair pek çok hareket bulabiliriz; aynı zamanda bu spor dalları zihnimizi rahatlatmamız için de son derece etkilidir.

İdeal spor anlayışında germe hareketlerini bir kenara koyacak olursak her iki türlü antrenman yapılmalıdır. Yani, hem aerobik hem de anaerobik egzersizlere yönelmeliyiz. Kardiyo dediğimiz ve genelde yürümek ve koşmak gibi hareketler olarak tanımlanan aerobik ile kısa süreli ve tempolu yapılan egzersizler dediğimiz anaerobik çalışmaların belli ayrımları vardır:

Aerobik çalışmalar, uzun süre devam ederken anaerobik çalışmalar ise tam tersine kısa süreli ve yüksek tempoludur. Yani bir örnekle açıklamak gerekirse, yürümek tek başına bir spor dalı değildir. Öte yandan sadece yürümek ya da koşmak yetersiz kaldığı gibi sadece ağırlık çalışmak da doğru değildir. Her ikisi de yapılmalıdır. Aynı gün içerisinde iki ayrı grubu önce ve sonra yapabilirsiniz. Veya programınızı iki farklı çalışmadan da dengeli bir şekilde planlayarak uygulayabilirsiniz.

Kas kaybetmeden yağ yakmanın formülü, uzun süreli kardiyovasküler çalışmalar yerine tüm vücut kaslarının orantılı çalıştırıldığı kas kuvveti geliştirme çalışmaları yapmaktır. Tabii bu arada kardiyo yapmayarak, beslenmenize dikkat etmeyerek, öğün atlayarak, yeterince dinlenmeyerek yaptığınız kasa yönelik çalışmalar, vücudunuzda istemediğiniz bir hacimlenme oluşturacaktır.

Aerobik egzersizler daha çok yağ yakmak için yapılan, oksijenin enerjiye dönüştürüldüğü egzersizler bütünüdür. Aerobik egzersizlerin amacı, kalp ve akciğerlerin çalışmasını kuvvetlendirmektir. Kasların yeterli oksijeni alması adına yapılan çalışmalardır.

Aerobik egzersiz olarak adlandırılan kardiyo egzersizleri mutlaka programda olması gereken destekleyici bir gruptur. Egzersizlerde enerji, yağ yakılması ile karşılandığından yağ yakımı için oldukça gerekli bir egzersizdir.

Aerobik çalışmalarda amaç kalbi belirli bir ritim seviyesine getirip bu ritim seviyesini koruyarak yağ yakımını hızlandırmak ve kalp sağlığını desteklemek olduğu için kısa bir süreliğine değil de, sürekli yapılan bir egzersiz haline getirildiği zaman fayda sağlar. Bu tür spor çalışmalarına yeni başlıyorsanız, koşudan önce hızlı yürüyüşlerle başlamanız önerilir.

Haftada en az 3 yürüyüş ile başlamak idealdir. Kapasitenizin arttığını hissedince çok düşük tempoda koşuları programınıza almaya başlayabilirsiniz. Çeşitli seviyelerdeki yürüyüşlerini, sadece fiziksel aktivite değil, içsel dönüşüm yönünden de düşünmelisiniz.

Koşmanın Vücudumuza Etkileri

Gelelim bireysel sporlardan koşuya… Kendiniz ile baş başa kaldığınız, zihninizi boşalttığınız bu müthiş spor dalının pek çok faydası var. Bu bireysel spor için, dilerseniz kendiniz için bir program çıkarabilirsiniz. Bu koşunuzun gelişmesine de yardımcı olacaktır.

Koşuya hafif tempolar, kısa mesafeler ve sürelerle başlayıp bedeninizi ve nefesinizi hazırladıkça giderek hepsini artırabilirsiniz. Hafif ve tempolu koşular arasında seçim yapabilirsiniz. Koşu, birçok insan tarafından kilo vermenin ve formda kalmanın bir yolu olarak görülse de aletsiz olarak yapılabilecek en faydalı kardiyovasküler sporlardan biridir. Vücudun iç dengesini sağlamaya yardımcı olduğu gibi ilerleyen yaşlarda oluşabilecek kalp ve damar hastalıklarını önlemek için uzmanların önerileri arasında yer alıyor.

Koşmak vücudunuzun bağışıklık sistemini güçlendiriyor, hastalıklardan korunmanıza yardımcı oluyor.
Koşmak aynı zamanda zihnin açılmasında, dikkat ve konsantrasyon gücünün artmasında etkilidir. Vücudun dayanıklılığı ve direncinin artması için beyinsel faaliyetlerde gelişme fark edilir derecede artar. Koşmak, vücudun tüm iskelet sistemini harekete geçirir.
Koşu alışkanlığı stresi azaltır ve sizi zinde tutar. Ayrıca kişisel amaçlarınıza erişmenizi sağladığı ve kendi sınırlarınızın üstesinden gelmenize yardımcı olduğu için başarı hissini de doyasıya yaşarsınız.
Koşuya başlamadan önce fiziksel performansınız kadar zihinsel gücünüzü de toparlamalısınız. Kendinizi motive edecek olumlu cümleleri içinizden söyleyerek başarıyı hayal edebilirsiniz. Haydi, başarabilirim, daha hızlı koş gibi…
Biriyle birlikte koşmak sizin için daha motive edici olacaksa bir koşu arkadaşı seçebilir veya koşu gruplarına katılabilirsiniz.

Everest Maratonu’nda
Koşan İlk Türk

Üç sene önce turist olarak gittiğim Nepal’de, Himalayalar’da geçirdiğim birkaç günün etkisi beni hiç bırakmadı. Sadece kısa bir trekking yapıp döndüğüm, tadı damağımda kalan bir seyahatti. Kendimi adeta enerjisi yüksek, doğası muhteşem bir cennette hissetmiştim. Ve oradan göğsümde kelebekler uçuşurcasına yarım hissediyorum; buraya tekrar gelmeliyim hissiyle ayrılmıştım. O sırada Nepal’de tesadüfen tanıdığım saygın bir aileye Everest’ten nasıl etkilendiğimi anlatıyordum ki, kuzenlerinin Everest Maratonu’nu organize ettiğini öğrendim.

Devamı...